Woorden zijn er
die zo zacht zo weerloos zijn
dat men ze kennen mag
maar niet spreken
Woorden zijn er
die zo waar zo helder zijn
dat men ze honen kan
maar niet liegen
woorden zijn er
die zo licht zo vluchtig zijn
dat men ze zoeken zal
maar niet vinden
woorden zijn er
die zo hard geslagen zijn
dat men ze redden moet
maar niet weten
woorden zijn er
die niet meer in leven zijn
er moet toch iemand zijn
die ze oproept
Herman Verbeek
Dit lied gaat niet over de sterke woorden. Niet over gloedvolle sprekers de met hun retorische begaafdheden mensen kunnen inspireren. Niet over sommige politici die mensen met slagzinnen ophitsen tot haat en geweld. Niet die van de complotdenkers die met quasi-intellectuele schijnargumenten mensen proberen te overtuigen van de meest stompzinnige theorieën. Niet die van bureaucraten die met ingewikkelde wetten en regelingen onrecht kunnen maken van wat als recht bedoeld was.
Wie de woorden beheerst, beheerst de wereld. Die kan de werkelijkheid naar zijn of haar hand zetten. Verborgen in onze woorden zitten de normen en waarden van onze maatschappij. Wij spreken bijvoorbeeld over werkgevers en werknemers. Wie iets geeft verdient dankbaarheid, en wie iets neemt, profiteert. Zo definiëren onze woorden onze sociale verhoudingen. Maar werk-‘nemers’ geven hun kracht, kennis, energie aan het werk en de werk-‘gevers’ profiteren van het resultaat.
Je kunt proberen de wereld beheersen met duurwoorderij en geheimtaal. Zoals de overheid dat doet met moeilijke, onbegrijpelijke wetten en regelingen en formulieren. Zoals Baudet dat doet met potjeslatijn en Wilders met scheldwoorden. De taal van trollen op Twitter, van haatzaaien, beschuldigen, verwerpen.
Dit lied gaat over weerloze woorden. Woorden die niet gehoord worden. Woorden over gevoelens die je wel kent maar niet kunt uiten. Woorden die belachelijk gemaakt worden, maar dat maakt ze niet minder waar. Woorden die soms even klinken, maar snel weer verwaaien en vergeten worden. Woorden die gefluisterd worden, niet geschreeuwd. Woorden die tot zwijgen gebracht worden door censuur en minachting.
Iemand moet ze kunnen zeggen. De tere woorden, die van gedichten en liederen. Ook die kunnen plechtstatig worden, als je niet oppast. Wat een zegen om woorden te vinden die ruimte laten voor twijfel, onzekerheid, stilte. Zachte woorden, zegende woorden.