Lied

Het lied begint
de stemmen zijn als bloemen
die in het licht geopend
hun schoonheid openbaren

het lied verstilt
van droefheid die verzacht wordt
van troosten zonder woorden
de tranen zijn de noten

het lied het bidt
waar niemand kan verhelpen
geen handen die voorkomen
daar rest alleen nog zegen

het lied zingt luid
onthult de hartsgeheimen
de vreugde van de liefde
de eenvoud die gedeeld wordt

het lied valt stil
er zijn de laatste tonen
herhaald en na geneuried
een ingehouden amen

dat gij het zingt
die zegt ik kan niet zingen
maar ge kunt klagen roepen
en snikken ooit nog juichen

Muziek Chris van Bruggen


In dit lied bezingt Herman Verbeek wat het zingen van een lied kan doen. Om te beginnen schept zingen schoonheid, als bloemen. Zingen is kunst. En zoals alle kunst roept het zingen van een lied emoties op: het troost, moedigt aan, schept vreugde. Tot aan de laatste tonen.
Zingen van een lied is net zoiets als geloven (in wat of wie dan ook) of liefhebben. En als je dat niet kunt, als je niet kunt zingen, dan kun je in elk geval je emoties nog uiten in klagen, roepen, snikken en juichen – en als je dat doet ben je in feite toch aan het zingen.
In liturgie is zingen een grote kracht. Een lied is bezinning, inkeer, stilstaan. Als je een tekst zingt, lees je die niet alleen, maar je beleeft hem, proeft hem, en maakt hem je eigen. Zingen in liturgie is geen onderbreking van het woord, geen versiering van een ritueel. Een lied wordt niet tussendoor gezongen, ter afwisseling of om de stilte te breken. Zingen van een lied betekent dat je de tijd neemt om te zoeken en te overwegen. Zingen vraagt om aandacht. Al is het alleen maar fysiek: zingen betekent inspanning van de stem, aandacht voor toon en ritme. En bij samenzang ook: aandacht voor elkaars zingen, voor het geheel, voor de begeleiding en de dirigent. Zo is een lied een hoofdpersoon in het liturgische spel.
Zingen vergroot niet alleen de aandacht, maar zingen ‘verheft’ de woorden. Door het zingen stijgen woorden boven zichzelf uit. Beeldspraak, ritme en rijm wekken al ontroering, verwondering, eerbied of afkeer voor wat er gezegd wordt, maar de muziek versterkt die emoties. Zingen is de emotie, zingen doet wat gezongen wordt: klagen, roepen, snikken of juichen.
Zelfs voor wie zeggen niet te kunnen zingen. “Zingen is de ziel in werking,” zei Herman Verbeek.